Jezioro Klasztorne Duże, znane również jako Grzybno (kaszub. Jezoro Klôsztorné Wiôldżé), to malownicze jezioro rynnowe, które zajmuje powierzchnię 57,5 ha.
Położone jest na Pojezierzu Kaszubskim w powiecie kartuskim w województwie pomorskim. To wyjątkowe miejsce znajduje się w północnej części Kartuz, gdzie współdzieli akwen wodny z innymi jeziorami, takimi jak Karczemne oraz Klasztorne Małe, tworząc tzw. jeziora Kartuskie.
Recentne badania wskazują, że jezioro to cierpi na obniżoną jakość wody, zostało zaliczone do jezior z najniższą klasą czystości. Jeszcze w 1996 roku wskazywane było jako jezioro III klasy.
Wzdłuż południowego i zachodniego brzegu jeziora przebiega ruchliwa szosa prowadząca do Mirachowa, natomiast północny brzeg jeziora obecnie obsługuje linia kolejowa Somonino-Kartuzy-Lębork.
W latach 2020 - 2023 realizowano ambitny projekt rekultywacji tego jeziora, zlecony przez władze miasta i finansowany ze środków unijnych. Naukowcy z Katedry Inżynierii Ochrony Wód i Mikrobiologii Środowiskowej na Uniwersytecie Warmińsko Mazurskim przeprowadzili szereg działań mających na celu poprawę kondycji ekologicznej akwenu.
W pierwszej fazie rekultywacji władze gminy zostały zobowiązane do odcięcia dopływu ścieków sanitarnych i burzowych do jeziora, co miało miejsce już w 2018 roku. Następnie, w ramach działań rekultywacyjnych, zastosowano dwie główne metody. Metodą chemiczną, gdzie inaktywowano fosfor za pomocą koagulantów, które związały ten pierwiastek w nieszkodliwe związki, były one następnie strącane na dno. Kolejnym krokiem były metody biologiczne, wprowadzenie ryb drapieżnych w celu regulacji populacji ryb żywiących się bentosem, w tym fitoplanktonem, który produkuje tlen.
Cała operacja rekultywacji jeziora Klasztorne Duże była częścią szerszego projektu unijnego obejmującego cztery jeziora kartuskie, a całkowity koszt przedsięwzięcia wyniósł ponad 60 mln zł.
Warto również nadmienić, że przed 1920 rokiem jezioro to nosiło niemiecką nazwę Großer Kloster-See.
Przypisy
- Kartuskie jeziora są już czyste! [online], www.kartuzy.pl, 26.09.2023 r. [dostęp 09.08.2024 r.]
- Naukowcy z UWM ratują polskie jeziora [online], uwm.edu.pl [dostęp 09.08.2024 r.]
- Projekt pn. „Kompleksowa rekultywacja jezior: Mielenko, Karczemne, Klasztorne Małe i Klasztorne Duże w Kartuzach” [online] [dostęp 09.08.2024 r.]
- F. Lorentz "Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem" (ISBN 83-60437-22-X) (ISBN 978-83-60437-22-3)
- "Polsko-Kaszubski Słownik Nazw Miejscowych i Fizjograficznych" pod. redakcją Andrzeja Chludzińskiego, Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, Gdańsk 2006 r. ISBN 978-83-87258-86-3
Pozostałe obiekty w kategorii "Jeziora i stawy":
Jezioro Klasztorne Małe | Mielenko (jezioro w Kartuzach) | Jezioro KarczemneOceń: Jezioro Klasztorne Duże